Scholen willen tijdelijk 2 doorstroomtoetsen

In dit artikel:

Besturen van het primair onderwijs op Bonaire hebben minister van OCW Gouke Moes (BBB) verzocht om dit schooljaar twee doorstroomtoetsen te mogen afnemen: de vertrouwde IEP-toets (van bureau ICE) én de nieuwe Doorstroomtoets BES. Ze vrezen dat bij gebruik van alleen de nieuwe toets een eenzijdig beeld van leerlingenresultaten ontstaat en willen zo een completer beeld krijgen van wat de kinderen daadwerkelijk kunnen.

Achtergrond: scholen zijn wettelijk verplicht om in groep 8 een schooladvies te geven en een doorstroomtoets af te nemen; die toets dient als objectieve aanvulling op het advies. Tot nu toe is de IEP-eindtoets van bureau ICE het meest gebruikt. In 2023 schreef het ministerie een aanbesteding uit voor een toets op maat voor Bonaire; bureau ICE won en vanaf schooljaar 2025-2026 komt de Doorstroomtoets BES beschikbaar. Die nieuwe toets meet naast rekenen ook vaardigheden in Papiaments en Nederlands als vreemde taal en werkt met contexten die herkenbaar zijn voor Bonairiaanse leerlingen.

Bij de presentatie van de BES-toets vorig jaar rezen al bedenkingen over de kwaliteit en over de keuze van taalitems: scholen hadden gevraagd om lokale contexten, maar niet per se om toetsen in Papiaments en Nederlands als vreemde taal. Deelname aan de BES-toets blijkt niet verplicht; scholen kunnen ook kiezen voor de IEP of andere toetsen (bijvoorbeeld van Cito). Privéschool De Aquamarijn houdt bijvoorbeeld vast aan de IEP. Scholen pleiten daarom voor het combineren van toetsen om zeggenschap en een evenwichtigere beoordeling van leerlingen te waarborgen.

Context: de discussie raakt aan de rol van taal in onderwijsongelijkheid op Bonaire, waar Papiaments veelal de thuistaal is en Nederlands vaak een tweede taal — een belangrijk aandachtspunt bij het bepalen van schooladviezen en doorstroom naar voortgezet onderwijs.